Güneş enerjisi, güneşin çekirdeğinde yer alan füzyon süreci ile (hidrojen gazının helyuma dönüşmesi) açığa çıkan ışıma enerjisidir. Dünya atmosferinin dışında güneş enerjisinin şiddeti, yaklaşık olarak 1370 W/m² değerindedir, ancak yeryüzüne ulaşan miktarı atmosferden dolayı 0-1100 W/m2 değerleri arasında değişim gösterir. Bu enerjinin dünyaya gelen küçük bir bölümü dahi, insanlığın mevcut enerji tüketiminden kat kat fazladır.

Güneş enerjisinden yararlanma konusundaki çalışmalar özellikle 1970'lerden sonra hız kazanmış, güneş enerjisi sistemleri teknolojik olarak ilerleme ve maliyet bakımından düşme göstermiş, çevresel olarak temiz bir enerji kaynağı olarak kendini kabul ettirmiştir. Güneş enerjisi teknolojileri yöntem, malzeme ve teknolojik düzey açısından çok çeşitlilik göstermekle birlikte iki ana gruba ayrılabilir:

1.Fotovoltaik Güneş Teknolojisi:  Fotovoltaik hücreler denen yarı-iletken malzemeler güneş ışığını doğrudan elektriğe çevirirler.

2.Isıl Güneş Teknolojileri:  Bu sistemlerde öncelikle güneş enerjisinden ısı elde edilir. Bu ısı doğrudan kullanılabileceği gibi elektrik üretiminde de kullanılabilir.

Fotovoltaik (Solar) Paneller

Güneş ışınlarını elektrik enerjisine çeviren cihazdır. Verimleri panel tipine göre değişmekle birlikte % 15-20 arasındadır. Laboratuar çalışmaları devam etmekte olup verim değerlerinin yükseltilmesi hedeflenmektedir. Türkiye şartlarında güneşlenme süresi; kışın 5 saat, sonbaharda 7 saat ve yazın 11 saattir. PANELLER , Panel camının kirli olması, güneş ışınlarının geliş açısının dik olmaması, havanın çok sıcak veya çok soğuk olması panel verimini düşürecektir.

Örnek olarak, 1 kW’lık bir fotovoltaik sistem kurduğumuzu düşünelim. Bu sistem tam güneş aldığında saatte 1kW (1kWh) elektrik üretecek demektir. Ancak yıl boyunca sistemin direkt güneşlenme oranı değişmektedir. Kışın daha az güneş olur, ayrıca bulutlu günler de olur; bu nedenle Türkiye’de ortalama günde 6 saat güneş gördüğünü varsayabiliriz (güney illerimizde bu değer daha yüksek olur).

Güneş Enerji Maliyeti

1 kW /saat x 6 saat /gün x 365 gün = 2190 kW / yılda

Ancak tüm sistemde kablo kayıpları, akü kayıpları, inverter kayıpları gibi bazı kayıplar olur. Bu kayıpları da ortalama %10 olarak alırsak,

2190 kW / yılda x %90 = 1971 kW / yılda üretir.

Elektrik faturanız üzerinde aylık toplam sarfiyat ve günlük ortalama sarfiyatınız gösterilir. Ortalama günde 10 kW harcıyorsanız, 365 günde 3650 kW sarfiyatınız vardır.

Bu durumda,  2 kW‘lık PV sistemi ( 2*1971 =3800-3900 k W lık enerji üretir. ) , toplam elektrik sarfiyatınızın tamamını çok rahat  karşılayacaktır.

Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelik” ve “Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmeliğin Uygulanmasına Dair Tebliğ” kapsamında  “ Güneş Enerji Santralı” (GES) kurulması  işlemi için gerekenler:

Dayanak Kaynaklar

6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu

5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına

İlişkin kanun          

5403 Sayılı Toprak Koruma Kanunu.  

Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelik.   ( 02.10.2013)   

e-   Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmeliğin Uygulanmasına   

Güncel Tapu Kaydı (Tapu Sistem Çıktısı veya Tapu Müdürlüğünden onaylı Tapu Fotokopisi)

Tapu; Müracaat eden gerçek veya tüzel kişilik adına kayıtlı değil ise Kira Sözleşmesi  -noter onaylı-kira sözleşmesini imzalayan kişilerin imza sirküleri

Yatırımcı; Tüzel Kişilik (A.Ş. – Ltd. Şti. – Kooperatif vb.) ise temsile yetkili kişiye ait vekaletname ve imza sirküleri,

Yatırımcı şahıs/gerçek kişi ise kimlik fotokopisi,

İletişim Adresi ve Telefon Bilgileri bulunacak.

Bağlantı başvurularında, ihtiyacı karşılanmak üzere üretim tesisi ile ilişkilendirilecek tüketim tesisinin abone numarası veya o yere ait elektrik faturası verilir

Lisanssız Elektrik Üretimi

1000  KWh ALTI BAĞLANTI KURULUMU

1000 KWh a kadar kendi ihtiyacınızı karşılamak ve ihtiyaç fazlasını dağıtım şebekesine satmak için yapılması gerekenler;

1- Kendi adınıza ya da şirketiniz adına mevcut bir elektrik aboneliğiniz olacak, daha doğrusu ancak elektrik abonesi kişiler bu sistemden faydalanabilecek. Elektrik abonesi olmayanlar şebekeye bağlı sistem kuramaz

2- Elektrik abonesi kişiler, ev veya iş yerleri çatısına ya da bahçesine sistem kurabilecekleri gibi, dağıtım şirketinin yetki sınırları içinde kalmak kaydı ev veya iş yerleri dışında başka bir alana (mesela köyündeki bir araziye, çiftliğe)kurabilirler.

3- Güneş Enerjisinden Elektrik üretim tesisi kuracak kişi İlgili dağıtım şirketi il müdürlüğüne Ekte sunulan başvuru formunu doldurarak müracaat edecek Başvuru formu ekinde, Elektrik faturasını , Tesis kuracağı yerin Tapu aslını ya da onaylı suretini ya da onaylı kira kontratını Başvuru bedeli olan ……………… TL yi yatırdığına dair belgeyi, Kuracağı tesisin tek hat şemasını sunmak zorundadır.

4- Bütün evrakları tam olan müracaatlar dağıtım şirketince her ayın 20 sinde açıklanır.

5- Müracaatı kabul edilenler Dağıtım şirketi, Müracaatın kabul edildiğine dair bir yazı gönderir.

6- Kendisine yazı gelen kişi, 180 gün içinde üretim tesisi için gerekli tüm prosedür ve işlemleri tamamlayıp projesini dağıtım şirketine onaylatır. .

7- Projenin onayından sonra tesis kurulur ve dağıtım şirketi tarafından test edilip onaylandıktan sonra şebekeye elektrik satışı başlar.

8-50 kw e kadar olan küçük ölçekli sistemlerde ise  büyük kolaylık!

50 kw e kadar olan GES`lerin tasarım uygunluk incelemesi ve kabul işlemleri için herhangi bir ücret alınmayacak olunması ve   Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelik kapsamında, güneş enerjisine dayalı elektrik üretim santrallerinin kurulu gücü 50 kWe güce kadar olan ve şebeke ile paralel çalışan PV santrallerin tasarım, montaj ve devreye alınmasında uyulması gereken şartları içeren Şartname “Lisanssız Elektrik Üretimin Tesislerinin Proje İnceleme ve Onayına İlişkin Usul ve Esasları” na derç edilmiştir. “LÜY Kapsamında 50 kWe kadar Güneş Enerjisine Dayalı Elektrik Üretim Tesislerinin Tip Şartnamesi”nin (EK-B) yürürlüğe girmesiyle, güneş enerjisine dayalı küçük güçteki santrallerin de yaygınlaşacağı düşünülmektedir.

NEDEN YENİLENEBİLİR ENERJİ?

Tablo 1 de 6094 sayılı kanuna göre güneş enerjisine dayalı üretim tesislerine verilen teşvik

Tablo 2 de 6094 sayılı kanuna göre güneş enerjisi sistemlerinin yurt içinde gerçekleştirilmesine verilen teşvikler



MADDE 6/B - (1) Lisans sahibi tüzel kişilerin 31.12.2015 tarihinden önce işletmeye giren üretim tesislerinde kullanılan mekanik ve/veya elektro-mekanik aksamın yurt içinde imal edilmiş olması halinde; I sayılı Cetvelde belirtilen fiyatlara, üretim tesisinin işletmeye giriş tarihinden itibaren beş yıl süreyle; bu Kanuna ekli II sayılı Cetvelde belirtilen fiyatlar ilave edilir.  [2]

6094 sayılı Kanun ile Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına Dayalı Üretim Tesislerinde kullanılan mekanik/elektro-mekanik aksamın yurt içinde imal edilmesi halinde; I sayılı cetveldeki fiyatlara Kanuna ekli II sayılı cetvelde belirtilen ve 0,4 ile 3,5 USD Cent/kWh arasında değişen fiyatlar ilave edilecek ve bu destek 5 yıl süreyle uygulanabilecektir. [2]

Söz konusu Kanun kapsamında çıkarılan “Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Elektrik Enerjisi Üreten Tesislerde Kullanılan Aksamın Yurt İçinde İmalatı Hakkında Yönetmelik” 19 Haziran 2011 tarih ve 27969 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Buna göre yerli katkı ilavesi ile birlikte güneş enerjisinden elektrik üretimi için verilebilecek azami teşvik fiyatları aşağıdaki tabloda gösterilmektedir.

Tablo 3.  6094 sayılı kanuna göre toplamda alınabilecek en yüksek teşvik miktarı [2]

Türkiye’de Güneş Enerjisi Teşviki İçin Yapılan Çalışmalar

YEK Kanununun 4 üncü Maddesi gereğince, 31.12.2013 tarihine kadar güneş enerjisine dayalı üretim tesislerinin bağlanabileceği trafo merkezleri ve bağlantı kapasiteleri ile Güneş enerjisine dayalı elektrik üretim tesisi kurmak için yapılacak lisans başvuruları kapsamında belirlenecek olan santral sahası alanı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından ilan edilmiştir.

Yatay yüzeye gelen toplam güneş radyasyonu değeri 1650 kWh/m2-yıl’dan büyük alanlar seçilmiştir.



Araziye Montajı Yapılan Sistemler

Araziye montajı yapılan sistemler, güneş enerjisinden elektrik üretimini düşünen  tüm gerçek/tüzel kişiler için karlı  sistemlerdir. 1 MWa kadar lisanssız ya da 1 MW ve üzerinde lisanslı olarak yapılabilirler. Devlet tarafından garanti edilen fiyat ve kanunlar çerçevesinde tüm gerçek/tüzel kişiler, ürettikleri  elektriği devlete satabilmektedir.1 MW altı lisanssız tesisler için, aynı dağıtım bölgesi sınırları içinde üretilen ve tüketilen enerji KWh bazında mahsuplaşılarak, fazlası yine şebeke üzerinden devlete  satılabilir. Dahası bu şekilde kuracağımız tesis için lisans almamıza gerek yoktur. Aynı dağıtım bölgesi içerisinde herhangi bir yere santral kurulabilir.

Yukarıdaki kullanıma ek olarak yürürlükteki mevzuata göre bir şirket sadece şebeke iletim bedelini ödeyerek Türkiye’nin başka bölgelerine elektrik satışı yapabilir.

Çatı Sistemleri

Bu sistemler, kendi çatınız üzerinde enerjinizi üreterek maliyetlerinizi azaltmanız olanak sağlamaktadır.Mühendislerimizin geliştirdiği zengin tasarımlar sayesinde her türlü çatıya her türlü renkte uygun sistemler geliştirmekteyiz.

Çatı üzerindeki PV panellerde üretilen elektrik tüm tesisinizin elektrik ihtiyacını karşılayabileceği gibi üretim fazlanızıda  devlet tarafından alım garantisİ verilen fiyatla şebekeye satmanız da mümkündür.

Dahası üretiminizin tüketiminiz ile aynı anda olmasına gerek yok. Yenilenebilir Enerji Kanunu enerji üretiminizden önce tüketiminize olanak sağlamaktadır, eğer bir on-grid sisteminiz varsa elektrik depolamaya ihtiyacınız yok.